“Du hành ngược thời gian”, đây là một chủ đề bất tận đối với các nhà làm phim khoa học viễn tưởng, cũng giống như các nhạc sỹ với chủ đề về tình yêu vậy. Nhưng bạn đã bao giờ suy nghĩ một cách thực sự nghiêm túc về nó, về việc trở về quá khứ và thay đổi số phận của chính mình? Trong bài này, tôi không muốn đưa ra bất kỳ một tranh luận hay một tính toán phức tạp nào về tính khả thi của chuyến du hành thời gian, tôi chỉ đưa ra cho mọi người những vấn đề chúng ta sẽ phải gặp nếu muốn thực hiện nó.
Trước hết, hãy nói về các nghịch lý “thời gian” mà bạn sẽ gặp phải. Trong cuốn “Các thế giới song song”, Michio Kaku, Giáo sư người Mỹ gốc Nhật Bản đã liệt kê ra một cách khá đầy đủ các nghịch lý “thời gian”, bao gồm: Nghịch lý ông bà, Nghịch lý thông tin, Nghịch lý thay đổi số phận, Nghịch lý sinh sản. Về cơ bản, ta có thể tưởng tượng, chúng tạo nên các vòng xoáy bất tận và không thể giải thích trong diễn trình thời gian.
Nghịch lý ông bà, nghịch lý này được nhà khoa học giả tưởng Rene Barjavel nêu ra lần đầu trong tác phẩm “Nhà du hành khinh xuất” (“Le Voyageur Imprudent”- 1943). Trong nghịch lý này, bạn trở về quá khứ và tác động làm triệt tiêu hiện tại. Một cách đơn giản, hãy tưởng tượng bạn tự do du hành ngược thời gian, và trong một cuộc dạo chơi tại “công viên khủng long”, khi đang chơi đùa với những chú khủng long “đáng yêu”, bạn “vô tình” giẫm chết một con thú nhỏ, lông đen. Nhưng bạn không ngờ con thú đó lại chính là tổ tiên của loài người. Kết cục, loài người không xuất hiện và thậm chí cũng chẳng có bạn trên đời để mà du hành ngược thời gian. Lúc này, bạn là gì? Bạn đã thay đổi quá khứ và dẫn tới thay đổi một cách triệt để tương lai. Rất nhiều nhà làm phim đã cố gắng tránh nghịch lý này bằng cách đưa ra một giả thiết, ở mỗi một thời điểm, đều có một “yếu tố chìa khóa”, nếu như bạn đã xem phim “Batman vs Super man”, bạn sẽ thấy có đoạn, một siêu anh hùng vượt thời gian để báo mộng cho Batman biết nhân vật “chìa khóa của mọi sự”, hay thậm chí bạn cũng có thể bắt gặp lý luận này trong seri phim nổi tiếng "Kẻ hủy diệt- Terminator", chúng ta thấy liên tục có những robot từ tương lai đến để bảo vệ thủ lĩnh, nhưng chính robot này cũng để lại những linh kiện gợi ý cho việc phát triển robot hủy diệt nhân loại. Đây chính là nghịch lý thời gian thứ hai, nghịch lý thông tin.
Trong nghịch lý này, thông tin đến từ tương lai, nghĩa là nó có thể không có nguồn gốc rõ ràng. Tưởng tượng rằng bạn cầm theo cuốn “Lược sử thời gian” của Stephen Hawking, tác phẩm bán chạy thứ ba chỉ sau Kinh Thánh và Shakespeare, trở về quá khứ và công bố nó trước khi Hawking viết xong. Lúc này, hiển nhiên là nhà vũ trụ học sẽ không viết tiếp cuốn sách của mình nữa, đơn giản là vì nó đã được một ai đó công bố rồi. Như vậy, nếu Stephen Hawking không viết, thì cũng sẽ không có cuốn “Lược sử thời gian” của tương lai, vậy bạn cầm cái gì về để công bố, hay thậm chí nếu bạn có cầm về, thì ai sẽ là tác giả thực sự của cuốn sách, bạn hay Hawking?
Trước khi trả lời câu hỏi về tác giả cuốn “Lược sử thời gian”, bạn hay Stephen Hawking? Hãy nhâm nhi một câu hỏi khác, nghịch lý thay đổi số phận. Để dễ hiểu hơn, tôi sẽ kể một câu chuyện ngắn, tất nhiên là không có thật. Khi đã ở cái tuổi 70, gần đất xa trời, ông Mouri Kogoro (nhân vật trong bộ truyện tranh “Thám tử lừng danh Conan” của Gosho Aoyama), chợt có một ao ước nhỏ là thay vì cưới Eri Kisaki, mẹ của Ran Mouri, ông nghĩ tại sao mình không lấy Yukiko Fujimine xinh đẹp, mẹ của Shinichi. Với ham muốn này, ông đến tìm Giáo sư Agasa để đi ngược về thời gian. Ông đã gặp mình trong quá khứ, thuyết phục “mình” cưới Yukiko, và ông đã thành công. Nhưng cũng chính lúc này, một nghịch lý đã xảy ra, nếu ông không cưới Eri thì không sinh ra Ran Mouri, mà thậm chí cũng chẳng có ông Mouri 70 tuổi của tương lai, và nghiễm nhiên, ông là ai? Liệu ông có còn tương lai để về?
Cuối cùng, về nghịch lý sinh sản, chắc bạn phần nào đã tưởng tượng được nó sẽ như thế nào. Bạn có thể là cha của chính bạn, và hiển nhiên, việc này là không thể xảy ra trước hết là về mặt sinh học.
Hẳn bạn sẽ ngán ngẩm và cho rằng không thể đi ngược thời gian, đơn giản là vì các một loạt các nghịch lý hệ quả sau đó, hay cũng do bạn chưa thấy ai từ tương lai về thăm bạn cả. Tuy nhiên, nếu bạn là một nhà vật lý không chuyên, giống như tôi, chắc bạn cũng sẽ nghe đến cái tên Kurt Goden. Năm 1949, ông đã chứng minh được rằng, bằng thuyết tương đối rộng, nghiệm của Goden và không- thời gian dây vũ trụ cho thấy, nếu tạo được một vùng cong không- thời gian cục bộ đủ lớn, chúng ta hoàn toàn có thể mở ra một con đường đi về quá khứ. Từ ý tưởng của Goden, người ta đã bắt đầu tìm kiếm những không- thời gian khả dĩ dựa trên thuyết tương đối rộng. Một không- thời gian như vậy là một không- thời gian trong lỗ đen quay, hay là vũ trụ chứa hai dây vũ trụ chuyển động đi qua nhau với vận tốc lớn.
Trong cuốn “Lược sử thời gian”, Stephen Hawking đã giả thiết về một khả năng cho phép chúng ta chế tạo một cỗ máy thời gian. Với phương thức này, hãy tưởng tượng (chỉ là tưởng tượng thôi nhé, tôi không muốn bị xem là bang bổ thần thánh), bạn là một Thượng Đế và năng lượng giống như là một dạng tiền tệ. Bạn có trong túi 300 đô và bạn chia nó ra như sau: 100 đô cho các chi phí sinh hoạt như ăn, ở, điện nước,… 100 đô nữa để vui chơi giải trí và 100 đô để cho vào tiết kiệm. Nhưng để du hành theo thời gian, bạn, mà ở đây là Thượng Đế, phải chi ra một khoản 50 đô. Vậy để không bị nợ, bạn bắt buộc phải cắt giảm chi tiêu của các khoản trước đó. Tương tự như vậy, nếu chúng ta có thể tạo lấy năng lượng trong một vùng nhất định để tạo một vùng âm năng lượng cục bộ và chuyển phần năng lượng “thừa” đó đi chỗ khác để giữ cho tổng năng lượng vẫn dương thì bạn có thể đi ngược lại về quá khứ.
Có vẻ hơi phức tạp, tôi sẽ gợi cho bạn một “cách thức” khác. Nếu bạn đã xem “Superman 1978”, bạn sẽ không lạ lẫm gì với ý tưởng, Siêu nhân bay ngược chiều với Trái Đất với tốc độ đủ lớn để làm đảo chiều spin của Trái Đất. Các nhà vật lý từ Đại học Leicester đã thử tính toán tính khả thi của việc này. Bạn có thể bay đủ nhanh để đảo chiều quay của Trái Đất? Trong phim, Siêu nhân tốn 50 giây để khiến Trái Đất quay đầu, lúc này, khối lượng tương đối của Siêu nhân sẽ tăng lên 13,7 triệu lần so với bình thường và anh phải bay với vận tốc cực kỳ gần với tốc độ ánh sáng. Tưởng tượng rằng, anh chàng Siêu nhân của chúng ta nặng 107 kg, thì khi bay với tốc độ gần với ánh sáng, khối lượng của anh ta sẽ tăng một cách siêu lạm phát và lên đến 1.461x109kg. Bên cạnh việc phải vượt qua “áp lực” này, thì một sự kiện khác có thể xảy ra, trường trọng lực và Siêu nhân sinh ra khi bay với tốc độ này sẽ đủ lớn để kéo các thiên thể về phía Trái Đất, mà cụ thể là sẽ có một cú va chạm khủng khiếp xảy ra giữa Trái Đất và Mặt Trăng. Vậy là, một cách nực cười, chúng ta “có thể” trở về quá khứ bắng cách này và cũng chết ngay lập tức trong cú va chạm với Mặt Trăng.
Cuối cùng, tôi không muốn đưa ra một ý kiến tranh luận về tính khả thi của việc “du hành ngược thời gian”, tôi chỉ dẫn ra một số ý tưởng cơ bản về việc này. Biết đâu trong tương lai, chúng ta có thể sẽ thiết kế thành công một cỗ máy thời gian hay đơn giản là một cách thức giúp vượt thời gian. Đừng nghĩ ngay rằng việc này là không thể hay nực cười, bạn biết đấy, trước đây, việc lặn xuống đáy đại dương hay đặt chân lên Mặt Trăng điều là những ước mơ của những kẻ mơ mộng, hay thậm chí bị cho là điên rồ nhưng chúng ta đều đã thực hiện thành công rồi đó thôi.
Phạm Ngọc Sơn
Điểm 4.6/5 dựa vào 87 đánh giá
1 nhận xét so far
bài này anh viết :))
EmoticonEmoticon