Nếu bị ung thư, thông thường, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên điều trị bằng hóa trị. Cái tên này chắc hẳn bạn đã nghe thấy ở đâu đó, nhưng liệu pháp này là gì, cũng như ảnh hưởng của nó tới sức khỏe ra sao? Thì có lẽ không phải ai cũng biết. Bài viết ngắn dưới đây sẽ cho bạn cái nhìn tổng quát về phương pháp điều trị ung thư này.
Các tế bào trong cơ thể phát triển và phân chia theo chu trình sống của tế bào. Nhân tế bào điều khiển quá trình này hoạt động một cách chuẩn xác và gần như không có bất kỳ lỗi nhỏ nào xuất hiện. Bên trong nhân, vật chất di truyền, hay còn gọi là ADN, chứa tất cả các thông tin liên quan đến phân bào. Các thông tin này sẽ được truyền tự thế hệ tế bào này, sang thế hệ tế bào khác nhằm đảm bảo quá trình phân bào được thông suốt và không có sai lầm nào xảy ra. Tuy nhiên, dưới tác động của nhiều tác nhân như hóa chất, thói quen sống, tình trạng tâm lý, sinh lý cũng như tuổi tác, các gene mang thông tin điều khiển phân bào có thể bị tấn công và hình thành các biến đổi. Trong đa số các trường hợp, ADN sẽ có cơ chế phụ trợ giúp nó tự sửa chữa hoặc bản thân nó sẽ phát ra tín hiệu gây chết tế bào. Tuy nhiên, đối với tế bào ung thư, ADN điều khiển phân bào bị tấn công và không thể tự sửa chữa hoặc gây chết tế bào. Thay vào đó, các đột biến ADN này khiến tế bào tăng sinh và phân chia không kiểm soát, từ đó phát triển thành các tế bào ung thư. Các sai hỏng tỏng ADN này sẽ được duy trì qua các lần phân bào tiếp theo và làm gia tăng số lượng các tế bào ung thư mới hình thành từ đó tạo nên các khối u. Về bản chất, khối u là do sự phát triển của các tế bào ung thư, thay thế các tế bào thường. Nhờ vào các đặc tính của mình, nó có thể vượt qua vòng kiểm soát của hệ thống miễn dịch mà đặc biệt là các loại bạch cầu. Do đó, nó không bị tiêu giảm một cách tự nhiên mà tiếp tục tăng sinh một cách không kiểm soát.
Để phát triển, khôi u phát triển hệ thống mạch máu cung cấp xung quanh nó. Về giải phẫu, lúc này chúng ta sẽ có hai khu vực u rõ ràng và có những đặc điểm sinh lý và hình thái cực kỳ khác nhau, đó là vùng tâm u và vùng lân cận u. Vùng tâm u là khu vực các tế bào u hình thành sớm, mật độ tế bào ung thư trong khu vực này là cực kỳ cao. Do tế bào ung thư có thành tế bào rất dày để bảo vệ nó khỏi sự tấn công của hệ miễn dịch nên về hình thái, vùng mô này có màu vàng sậm hơn các khu vực mô khác và bị xơ hóa nhiều hơn. Vùng biên bên ngoài khối u sẽ có màu đỏ tươi vì đây là khu vực vi môi trường u, tăng sinh mạch máu để cung cấp các chất dinh dưỡng cho các tế bào ung thư nội u. Do đó, mô ở khu vực này thường mềm hơn và chứa nhiều mạch máu hơn.
Vì khả năng liên kết của các tế bào ung thư không tốt như ở các tế bào thường. Do đó, chúng dễ dàng thoát ra khỏi khối u và đi vào mạch máu gần nhất mà thông thường là đi qua hệ mạch máu mới hình thành ở vi môi trường u xung quanh, Các tế bào u sau khi đi vào mạch máu có thể khuếch tán tới các bộ phận khác của cơ thể và hình thành các khối u mới Giai đoạn này được gọi là ung thư di căn. Các khối u mới có thể được hình thành ở phổi, gan và xương. Một cách khác giúp tế bào u phát tán trong cơ thể là thông qua hệ thống mạch bạch huyết. Tế bào u có thể đi vào mạch bạch huyết gần khối u và di chuyển đến các cơ quan nhỏ gọi là nút bạch huyết. Nếu tế bào đi qua các nút, chúng có thể tiếp tục hành trình di căn thông qua hệ bạch huyết và hình thành các khối u mới. Do đó, trong xét nghiệm và phẫu thuật, các bác sĩ sẽ kiểm tra rất kỹ khu vực xung quanh khối u để kiểm tra xem có mạch bạch huyết nào gần đó không, đồng thời cũng kiểm tra mức độ lan tới mạch bạch huyết của khối u. Nếu khối u ở rất gần các nút bạch huyết, các bác sĩ thường sẽ chỉ định điều trị thêm bằng hóa trị như một giải pháp an toàn giúp loại bỏ toàn bộ các tế bào ung thư có thể đã đi theo mạch bạch huyết.
Phương pháp hóa trị sử dụng các loại hóa chất có đích tác động là các tế bào sinh trưởng và phân chia nhanh như tế bào ung thư. Khối u dần teo lại do các tế bào của nó dừng phân chia và chết. Đa số các thuốc trong hóa trị đều có thể di truyển lan rộng trong cơ thể thông qua hệ tuần hoàn và tác động đến các tế bào ung thư di căn. Song, các loại thuốc này không thể phân biệt tế bào phân chia nhanh bình thường với tế bào u. Do đó, chúng cũng đồng thời gây tổn thương hoặc kích thích các tế bào phân chia nhanh bình thường như tế bào tủy xương, tế bào tiêu hóa và tóc. Từ đó, các tác dụng phụ của hóa trị có thể có như suy giảm hoạt động miễn dịch, buồn nôn và rụng tóc.
Đích điều trị của hóa trị là tiêu diệt các tế bào ung thư ở khối u ban đầu và các khối u mới hình thành do di căn. Hơn nữa, trong điều trị ung thư giai đoạn đầu, các bác sĩ thường sử dụng hóa trị như một phép điều trị thứ cấp sau các phương pháp khác như xạ trị và phẫu thuật. Tùy thuộc vào vị trí cũng như loại ung thư, bạn có thể được điều trị với các dạng thuốc khác nhau như dạng viên, con nhộng hoặc dạng dịch có thể uống, tiêm ven hoặc tiêm cơ. Ngoài ra, thuốc cũng có thể chỉ được đưa đến vị trí khối u. Phương pháp dẫn thuốc tới vùng bụng hoặc ngực bằng một ống dẫn hẹp được gọi là ống thông. Một phương pháp khác là tiêm thuốc trực tiếp vào dịch não tủy xung quanh não và tủy sống. Phương pháp thứ ba là đặt các miếng dán dễ tan vào khu vực khối u.
Trong đa số các trường hợp, bạn sẽ nhận được nhiều loại thuốc hóa trị khác nhau để nhằm làm tăng hiệu quả điều trị. Thời gian phát tán thuốc có thể kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng phụ thuộc vào khả năng hồi phục giữa các lần điều trị của bạn cũng như lượng tế bào bị tiêu diệt sau mỗi lần.
Các tác dụng phụ thường thấy khi điều trị bằng hóa trị là rụng tóc, buồn nôn, kém ăn, mệt mỏi, thiếu máu, bầm tím, tiêu chảy. Quan trọng là bạn cần nghỉ ngơi, bổ sung các chất dinh dưỡng và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm các tác dụng phụ.
SonSonBio
Điểm 4.5/5 dựa vào 55 đánh giá
EmoticonEmoticon